Voor- en nadelen van interactieve en activerende werkvormen in de klas

Foto: juf Tania

Wat bedoel ik met interactieve en activerende werkvormen?

Een werkvorm is een oefening die ik voorzie om te werken aan een bepaald leerdoel.

Een werkvorm is activerend als de leerlingen actief met de leerstof aan de slag gaan.

En ze doen dat op een interactieve manier, dus met elkaar.

Ik ben echt een fan van interactieve en activerende werkvormen.

Het is goed voor de kinderen:

• het doorbreekt de sleur
• het zorgt voor positieve interactie tussen de kinderen (verbetert de klassfeer)
• de leerlingen verwerken actief de leerstof
• en vaak moeten ze ook eens (een beetje) bewegen

En het is goed voor de leerkracht:

• je hebt er geen extra verbeterwerk door (!)
• slim gekozen werkvormen vragen niet veel of hoogstens eenmalig voorbereidingswerk of materiaal

Hoe en waar pas ik interactieve en activerende werkvormen in?

Als ik een lesdag voorbereid, voorzie ik zaken die de sleur doorbreken.
Niet altijd in elke les, natuurlijk. Het moet nu ook geen lunapark worden. Een leersfeer is waar we naar streven.
Meestal zoek ik een interactieve instap die een beetje leven in de brouwerij brengt. Een spelletje. Of iets doen. Of een activerende werkvorm.

Heel soms gaat het eens omgekeerd. Dan zie ik een leuk idee en dan bekijk ik welke les ik er rond kan bouwen. Dat mag natuurlijk niet, ik weet dat. Het doel is belangrijker dan het middel. Maar als het middel de max is dan wordt er al eens een uitzondering gemaakt 😉.

Tip: interactieve werkvormen, educatieve spelletjes en bewegingstussendoortjes kunnen alleen als herhaling of inoefening. Als de leerstof al gekend is, dus. Ze werken niet zonder stevige instructie vooraf.

Waar vind je ideeën voor interactieve en activerende werkvormen?

Ideeën vind je overal op het internet. Maar ik heb mijn favoriete bronnen.

Mogelijkheid 1: ik zoek een spelletje op Pinterest.

Pinterest is mijn absolute favoriet. Lesideeën van over de hele wereld, wat een luxe! Je vindt het meest bruikbare materiaal als je Engelse zoektermen gebruikt.
Als ik een leuke herhalingsles wil geven, dan kies ik bv. “review games”. Als ik een spelletje voor in de Wiskundeles zoek, typ ik bv. “math games”.

Mogelijkheid 2: Klascement

Het voordeel van Klascement is dat er al heel wat kant- en klaar materiaal staat. Uitgewerkt door collega's. Specifiek voor jouw leerjaar en eventueel bij jouw handleiding. 

Maar het is iets moeilijker om te zoeken dan op Pinterest. En je moet wat meer tijd nemen om de zoekresultaten uit te pluizen.

Mogelijkheid 3: de gratis producten van Google

We leven niet voor niets in een digitaal tijdperk! In Google drive vind je alles wat je nodig hebt om online samen te werken. Als de leerlingen bijvoorbeeld samen een presentatie moeten maken, dan is Google presentaties een prima instrument.

Mogelijkheid 4: de meer klassieke activerende werkvormen

Dit document van SLO (Stichting Leerplanontwikkeling) is het meest complete wat ik  kon vinden. Het is een beetje lastiger zoeken omdat het document toch wel wat leeswerk vergt. Maar er zitten leuke dingen tussen!

Mogelijkheid 5: via apps op de iPad

Ik vertel je in mijn volgend blogbericht over mijn favoriete apps. Daar wijd ik volgende keer een artikel aan. Als je dat niet wil missen, kan je je op deze blog abonneren via deze LINK.

Zoveel aanbod, hoe weet je welke interactieve en activerende werkvorm je moet kiezen?

Simpel, ik heb 2 regels.

Ik kies altijd iets wat mij leuk lijkt

De truc is iets uit te zoeken waar jij enthousiast van wordt. Hoe enthousiaster de leerkracht is, hoe leuker de leerlingen het zullen vinden.

Ik maak het mezelf niet nodeloos moeilijk

Ik kies iets waar de voorbereiding minder lang duurt dan de tijd die ik aan de activiteit zal besteden.
Activiteiten met massa's materiaal of extra verbeterwerk vallen af.

Het klinkt allemaal leuk! Wat zijn dan de nadelen van interactieve en activerende werkvormen?

Efficiëntie?

Het is een leuke, maar daarom niet altijd de meest efficiënte manier om leerstof in te oefenen. Het gaat niet zo snel en geconcentreerd als bv. oefeningen maken op een blad. Of sommige kinderen verliezen zich in details zoals bv. een eindeloze discussie over wie aan de beurt is.

Het lawaai!

Kinderen kunnen niet rustig iets leuks doen. Dat bestaat gewoon niet. En met een twintigtal enthousiaste kinderen in een klaslokaal schieten de decibels soms gevaarlijke hoogtes in.

Afleiding

De relatieve vrijheid die de kinderen hebben, zorgt ervoor dat sommige kinderen andere dingen beginnen doen: kletsen, spelen, aan elkaar zitten, ... En als de kinderen in groepjes werken zijn er altijd groepjes die een originelere maar minder leerrijke variant op het spel verzinnen.

Wat is jouw favoriete interactieve en activerende werkvorm?

Ik lees het hieronder graag!

Happy teaching!

Dit bericht bekijken op Instagram